Impact van roken op de SDG’s: Waarom is stoppen zo belangrijk? (Danielle van Kalmthout)

Vandaag gaan we in gesprek met Danielle van Kalmthout, algemeen coördinator bij de Alliantie voor een Rookvrije Samenleving in België, een partnerorganisatie van de Rookvrije Generatie in Nederland. Danielle is expert op het gebied van de relatie tussen de Sustainable Development Goals en de tabaksindustrie.

Tijdens de aflevering deelt ze waardevolle inzichten over de effecten van de tabaksindustrie.

Danielle benadrukt bijvoorbeeld waarom de tabaksindustrie niet meer van deze tijd is. Ondanks dat het een miljardenindustrie blijft, met een geschatte waarde van 900 miljard dollar in 2023, heeft roken ernstige gevolgen voor zowel individuen als de samenleving. Ze legt uit dat roken allesbehalve een vrije keuze is. Zodra iemand begint, wordt diegene al snel afhankelijk van het verslavende karakter van tabak, wat de persoonlijke vrijheid aanzienlijk beperkt.

Wat zijn de economische gevolgen?

Er wordt vaak gedacht dat de accijnzen op tabak vooral de staatskas spekken, maar volgens Danielle is dit niet het geval. De inkomsten uit accijnzen zijn juist bedoeld om rokers te motiveren te stoppen. De kosten die roken met zich meebrengt, met name op medisch vlak, zijn veel hoger dan de opbrengsten uit accijnzen. Wereldwijd bedragen de kosten van roken en de gevolgen ervan ongeveer 1 biljoen dollar per jaar, wat neerkomt op gemiddeld 2% van het bruto binnenlands product van veel landen.

Daarnaast raakt roken vooral mensen met een lager inkomen, omdat zij relatief veel geld aan tabaksproducten uitgeven. Dit geld gaat ten koste van essentiële uitgaven, zoals voeding, onderwijs en sport.

Wat zijn de gevolgen voor het milieu?

De tabaksindustrie heeft ook veel invloed op het milieu. Voor de teelt van tabak wordt jaarlijks 40 miljoen hectare grond gebruikt, een gebied dat maar liefst tien keer zo groot is als Nederland. Bovendien is er jaarlijks 8 tot 11 miljoen ton hout nodig om tabaksbladeren te drogen, en voor de productie van een enkel pakje sigaretten wordt maar liefst 74 liter water verbruikt. De totale waterconsumptie door de tabaksindustrie bedraagt jaarlijks 22 miljard ton.

Daarnaast stoot de tabaksindustrie wereldwijd 80 miljoen ton CO2 uit, vergelijkbaar met 3 miljoen trans-Atlantische vluchten. Dit maakt roken niet alleen schadelijk voor de gezondheid, maar ook voor de planeet.

En wat zijn de gevolgen voor de mens? 

De impact van roken op de gezondheid is enorm en raakt direct aan SDG 3: Goede gezondheid en welzijn. Tabaksproducten zijn de dodelijkste legale producten op de markt. Wereldwijd sterven jaarlijks meer dan 8 miljoen mensen door de gevolgen van roken; in Nederland zijn dat er 20.000. Dit maakt stoppen met roken van cruciaal belang.

Interessant is dat de introductie van filters, bedoeld om sigaretten 'gezonder' te maken, het tegenovergestelde effect heeft gehad. Filters zorgen voor een onvolledige verbranding, waardoor rokers meer kankerverwekkende stoffen inhaleren. Er wordt nu onderzocht of filters verboden moeten worden, op nationaal of Europees niveau.

Roken en de werkomgeving.

Een rookvrije werkplek is niet alleen beter voor de gezondheid van de werknemer, maar ook voor de werkgever. Rokende werknemers kosten bedrijven gemiddeld €5000 per jaar, door ziekteverzuim en productiviteitsverlies. Daarnaast haalt één op de vier zware rokers zelfs het pensioen niet. In Nederland kost roken bedrijven jaarlijks zo’n 8 miljard euro.

Het stoppen met roken is dus niet alleen een persoonlijke, maar ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Danielle geeft waardevolle tips om rokers te ondersteunen, bijvoorbeeld door als buddy een steun in de rug te zijn. Motiveren, complimenteren en afleiding bieden kunnen enorm helpen.

Wil je meer weten over de impact van roken op de SDG’s en waarom stoppen zo belangrijk is? Luister dan naar de nieuwste aflevering van de Positieve Impact Podcast!