Free Fashion: zo veranderen we de modewereld - Dieuwertje Vorstenbosch

We dragen onze kleding gemiddeld maar zeven keer voordat we het wegdoen. Zeven. En dat terwijl we jaarlijks 15 kilo textiel per persoon weggooien — waarvan de helft rechtstreeks in het restafval belandt. Het is een cijfer waar ook wij stil van worden. Want achter elk T-shirt schuilt een wereld aan grondstoffen, energie, arbeid én uitstoot. En toch kopen we door. Vrijwel ongemerkt, aangestuurd door dopamine en slimme marketingtrucs.

In onze nieuwste aflevering van de Positieve Impact Podcast spreken we met Dieuwertje Vorstenbosch, mede-oprichter van Free Fashion: een beweging die begon met één simpel rekje aan de straat, maar inmiddels is uitgegroeid tot een lokale bewustwordingsmachine. Want wat gebeurt er als je kleding — gratis — beschikbaar stelt aan voorbijgangers? Wat als je de wereld laat zien dat we al genoeg hebben, als we maar anders kijken? En vooral: hoe maken we van onze kledingkast weer een plek vol waarde in plaats van afval?

We hebben geen kledingtekort — we hebben een bewustzijnstekort

Dieuwertje schrok zelf van de cijfers. Hoewel zij al jaren in duurzaamheid werkt, wist zij niet dat de gemiddelde Nederlander jaarlijks 46 tot 50 nieuwe items koopt, dat 70% van onze kleding tegenwoordig uit plastic bestaat, of dat er wereldwijd 250 miljoen kinderen werkzaam zijn in de kledingindustrie. Dat besef was het startpunt van Free Fashion.

Wat begon als een “ruilrek” gemaakt van afvalhout, transformeerde in iets veel groters: een stille, bijna magische observatie dat kleding spontaan rouleert wanneer je mensen de ruimte geeft om te delen. Zonder regels. Zonder uitleg. Zonder winkelmandjes. Het liet zien wat we intuïtief vergeten zijn: kleding is geen wegwerpproduct, maar een middel om jezelf uit te drukken — en dat kan heel goed zonder steeds opnieuw iets nieuws te kopen.

De verborgen impact van fast fashion

De kleding die we nauwelijks dragen, heeft al een lange reis afgelegd voordat het onze kast bereikt. Van katoenvelden in Verweggistan tot polyester dat uit aardolie wordt gewonnen: de footprint is gigantisch. En dat wordt pijnlijk zichtbaar wanneer de kwaliteit zó laag is, dat het zelfs niet meer te recyclen valt. Veel ingezamelde kleding verdwijnt alsnog op afvalbergen in het buitenland of in de verbrandingsoven — simpelweg omdat het niet geschikt is voor hergebruik.

Daarnaast is onze winkelstraat nog nauwelijks ingericht op circulariteit. Tweedehands winkels zijn versnipperd, inzamelpunten slecht vindbaar en veel verkooppunten richten zich nog steeds op volume in plaats van waarde. Terwijl de vraag van de consument verandert: niet iedereen wil door chaos graaien of eindeloos zoeken naar maten die toch niet kloppen.

Free Fashion pop-ups: een kledingwinkel die eigenlijk een spiegel is

Daarom opent Free Fashion pop-up stores in verschillende steden. Maar het zijn geen winkels. Het zijn bewustwordingsplekken. Een soort theatervoorstelling die laat zien hoe een circulaire winkelstraat eruit zou kúnnen zien.

Met gratis kleding, stylingadvies, lokale pioniers, reparatie-initiatieven en vooral: gesprekken. Want het echte doel is het zaadje planten. Mensen laten ervaren dat het anders kan. Dat delen leuk is. Dat tweedehands juist persoonlijker en authentieker is. En dat duurzame keuzes niet perfect hoeven te zijn — als we ze maar bewust maken.

Wat jij vandaag al kunt doen om positieve impact te maken 🧡

• Breng álle kleding — ook kapotte sokken — naar een textielbak. Het mag écht.
• Koop minder, maar beter. Kies voor kwaliteit die langer meegaat.
• Ontdek je eigen stijl, los van trends en dopamine-marketing.
• Ruil, leen of bezoek een pop-up — je verrast jezelf.
• Was minder vaak: uithangen is vaak genoeg én beter voor het milieu.
• Duik eens in je kast: wat je niet draagt, kan iemand anders laten stralen.

Verandering begint niet bij perfectie, maar bij bewustzijn. Bij kleine stappen die samen een beweging vormen. Precies daarom bestaan initiatieven als Free Fashion: om te laten zien dat duurzaamheid niet ingewikkeld hoeft te zijn — het vraagt vooral om anders kijken.

Samen creëren we een kledingcultuur vol positieve impact 💜

Wil je het hele verhaal horen? Luister de aflevering van de Positieve Impact Podcast met Dieuwertje!
Laat je inspireren, verrassen en misschien zelfs een beetje wakker schudden.